Türkiye Açlıkla Sınanıyor
Karşıyaka Belediyesi tarafından düzenlenen “Tarım Siyasetleri ve Kentsel Tarım” başlıklı panel, Zübeyde Hanım Nikah Sarayı’nda gerçekleştirildi. Karşıyaka Belediye Lideri Dr. Cemil Tugay’ın mesken sahipliğindeki panelin açılışında CHP Bursa Milletvekili ve Parti Meclisi Üyesi Orhan Sarıbal yanlışlı tarım siyasetlerinin sonuçlarına ve üretimin ehemmiyetine dikkat çekerken, İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Ertuğrul Tugay tarım alanında gerçekleştirdikleri örnek projeleri anlattı. Akabinde CHP İzmir Milletvekili Prof. Dr. Kamil Okyay Sındır ‘İklim Krizi, Kentsel Tarım ve İzmir’; İzmir Demokrasi Üniversitesi’nden Doç. Dr. Emel Karakaya Ayalp ‘Tarımsal Besin Alanında Mahallî İdareler için Yeni Açılımlar’ ve Tarım Yazarı-Ziraat Mühendisi M. Faik Toy ‘Tarım Siyasetlerinin Üretime Tesiri ve Tüketiciye Yansıması’ başlıklı sunumlar yaptı. Panelin moderatörlüğünü ise Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi’nden Prof. Dr. Yusuf Kurucu üstlendi.
“TÜRETİCİ” İNSAN MODELİ
Karşıyaka Belediye Lideri Dr. Cemil Tugay, merasimin açılışında yaptığı konuşmada şu tabirleri kullandı: “Türkiye’de yanlış tarım siyasetleri uygulanıyor, sonucunda ziraî eserin hem kapasitesi hem de kalitesi düşüyor ve tüketiciye ulaşımıyla ilgili sorunlar gitgide büyüyor. İklim krizinin en ağır tesirlerinden birisi de ziraî üretimde yaşanıyor. Kentte yaşayanlar için, tüketiciler için sağlıklı besine erişim çok kıymetli bir başlık. Olağan ki öncelikle kesinlikle gerçek tarım siyasetlerinin uygulanması gerekiyor. Öteki yandan da tükettiğini üreten bir insan modelini hedeflemeliyiz. Buna tüketici artı üretici; “türetici” diye bir isim de veriyorlar. Bu husus üzerinde düşünmeliyiz. Kentte ziraî üretim ortamları oluşturabilir mi? Bir insan balkonunda, bahçesinde, terasında ne kadar ziraî üretim yapabilir? Şayet burada uygulanabilir bir model bulabilirsek, bu sahiden birçok sıkıntıya tahlil olabilir. Beşerler organik ziraî esere direk bahçesinden, kamu alanından ulaşabilirlerse, üretilen ölçü gereksinimin tamamını olmasa da bir kısmını dahi karşılayabilirse, bu hem insan sıhhatinin hem de iktisadın faydasına olacaktır. Ülkemizde tarım yapılamaması sonucunda bugün bizler sağlıklı olmayan, yetersiz besine dahi yüksek fiyatlarla erişebiliyoruz. Bunun sonu açlığa sarfiyat, yoksulluğa masraf, daha adaletsiz refah seviyesi dağılımına sarfiyat ve bunu hiçbir toplum kaldıramaz. Türkiye bu krizi en ağır yaşayan ve bu türlü devam ederse tahminen en ağır formuyla patlamalar yaşayacak ülkelerden birisidir.”
“ÇİFTÇİYE KELAM VERİYORUZ”
Türkiye’de ‘tarımı yok etme politikası’ uygulandığını tabir eden CHP İzmir Milletvekili Prof. Dr. Kamil Okyay Sındır “2002 yılından günümüze 26 milyon 579 bin hektar alandan 2021 yılında 23 milyon 446 bin hektara geriledik. Ortadaki fark 3 milyon 133 bin hektar. Trakya’nın toplam yüz ölçümünün yaklaşık 2 katı bir alan Türkiye’de ekilmiyor. Bu duruma gelinmesine bir siyasi iktidar sebep oluyorsa bir siyasetten bahsedemeyiz. Bu siyaset, Türkiye tarımını yok etme siyasetidir. Çiftçiye 29 milyar lira ziraî destekleme veriyoruz diyorlar ya. Üreticinin 130 milyar lira kamu bankalarına, yaklaşık 43 milyar lira özel bankalara borcu var. Bu borç yükü altında üretim yapmasını bekliyorsunuz; tohum, gübre muhtaçlığı var parası yok kredi çekiyor. Bu borç yükü altındaki tarım, sürdürülemez bir tarımdır. Biz iktidara geldiğimizde bunun kelamını veriyoruz; birinci bir hafta içerisinde yapacağımız şeylerden bir tanesi çiftçinin borç faizini sıfırlamak, ana parasını da iki yıl sonra ödemeye başlamak üzere ve hasat periyodu sonrasında eline para geçtiğinde ödeyebileceği bir geri ödeme sistemini oluşturmak. Çiftçiyi başındaki ‘Ben bu borcu nasıl öderim’ sıkıntısından uzaklaştırmak gerekiyor. Bu olmazsa olmazlardan bir tanesi” dedi.
NEDEN MUHTACIZ?
CHP Bursa Milletvekili ve Parti Meclisi Üyesi Orhan Sarıbal ise “Neden Rusya’dan buğday gelmezse biz ekmeğe muhtacız? Neden Rusya’dan gelmezse sofralarımızda ayçiçek yağı olmayacak? Eserlerimizin büyük bir kısmını neden dışarıdan almak zorundayız? Niçin? Özgür piyasa denen, liberal iktisat denen, yırtıcı kapitalizm denen bir biçim var. Bu sistem güçlülerin her şeyi elinde tuttuğu, güçsüzlerin onlara kölelik ettiği bir nizamdır. Bu bozuk bir sistem; bunu bize emperyalistler, yabancı şirketler ve onlarla birlikte hareket eden yerli iş birlikçileri dayattılar. Bizim diğer bir şey yapmamız lazım. Birlikte yaşama kültürünü kentlerde büyütmek zorundayız. Bu mevzuda geçmişten bugüne İzmir’in bütün mahallî yöneticilerine teşekkür etmek lazım. Birlikte yaşama kültürünün en düzgün olduğu kentlerden bir tanesi İzmir’dir. Ben çiftçiyim, şu anda da oğlum tarlada. Biz başarırız. Bu çiftçi başarır. Kâfi ki; ağalar, paşalar, beyefendiler, bir eli yağda bir eli balda olan adamlar bu ülkenin gerçeğini görsünler, burada çiftçi de artık biat ve şükür sorunundan çıkıp “Ben yurttaşım, ben kul değilim, ben ürettim” diyebilsin. Çiftçi şunları istiyor; para kazanmak, alım garantisi, doğal afetlere karşı genel bir ülke sigortası, üretim alanlarının kayıt altına alınması, desteklemelerin üretim periyodundan evvel verilmesi. Aşık Veysel’in dediği üzere bu bir insanlık sorunudur. Türkiye açlıkla sınanmakta. Bu ülkenin insanı kazanır, üretir, büyütür” diye konuştu.
BAŞKA BİR TARIM MÜMKÜN
İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Ertuğrul Tugay da konuşmasında şunları kaydetti: “İBB olarak Liderimiz Sayın Tunç Soyer’in “Başka bir tarım mümkün” vizyonuyla oluşturulan kuraklık ve yoksullukla uğraş üzerine temellenen İzmir Tarımı stratejisi doğrultusunda çalışmalarımızı yürütüyoruz. Üreticiye direkt ziraî dayanaklar veriyoruz. Tohumdan fidana üreticimize girdi takviyesi sağlamaya çalışıyoruz. Kooperatifler aracılığıyla küçükbaş ve yem dayanaklarımız devam ediyor. Zeytinyağı sıkım, şişeleme, etiketleme üzere birçok hususta kooperatiflere takviyeler sağlıyoruz. Urla Bademler köyünde bilhassa orta eleman yetiştirme konusundaki gereksinimleri karşılayacak olan tarım lisesi çalışmamızın projesi de devam ediyor. Birinci kez tarım ve teknoloji manasındaki bir üniversiteyi kurmak için yola çıktık, buradaki temel gaye öteki üniversitelerimizde olduğu üzere lisans değil bilhassa yüksek lisans ve doktora konusunda çalışma imkanları yaratacak bir üniversite olmasıdır. Kentlerdeki sert yerlerin, üretim alanlarına dönüştürülmesi konusunda da çalışmalarımız devam ediyor. Yağmur hasadı konusunda da projelerin uygulanması için birinci çalışmamızı gerçekleştirmiştik, devam eden projelerimiz de olacak.”
“YEREL İDARELER SAHİP ÇIKTI”
Doç. Dr. Emel Karakaya Ayalp “2000’li yıllardan sonra tarımda bütün sistem bir anda değişti. Devletin muhafazasındaki bir köylülükten, hür piyasanın vicdanına bırakılmış bir çiftçiliğe dönüş oldu. Bu da çok büyük tesir yarattı. Ve en son da köyler mahalle oldu. Bütün bu sürecin sonunda lokal idareler bu kederi kendi kucaklarında buldular. Devlet ziraî dayanaklardan çekilmiş, çiftçiyi desteklemiyor ve bütün kent kırsal alan da dahil kentsel alan olarak kabul ediliyor ve lokal idarelerin bu problemle başa çıkması gerekiyor. Türkiye’de kimi mahallî idareler bu mevzuya sahip çıktılar. Bunlardan birisi de İzmir. Çok değerli teşebbüslerde bulundular” diye konuştu.
“DALGA GEÇİYORLAR”
Tarım Müellifi, Ziraat Mühendisi M. Faik Toy “Tarım ülkemizin şah damarıdır, çiftçilerimiz ise ülkenin ulusal savunma gücüdür, şayet ki biz çiftçilerimize sahip çıkmazsak, beşerler bizim şah damarımızı kesmek için bekliyorlar. Ne yapıp edip çiftçimizi yeterli tutmak zorundayız. Çiftçi yıllardır gelir kaybına uğruyor, üretim için sermaye bulamıyor. O tarlalar boşuna boş kalmıyor. Buğday yalnızca ülkemizin değil, dünyanın stratejik eseridir ve biz buğdayımıza sahip çıkamadık. Üretimi artırarak, ünite alandan alınan randımanı artırarak buğday ölçüsünü arttırabilirdik. Ünite alan randımanı şu biçimde artar; çiftçi gerekli bakım ve beslemeyi yaptıktan sonra ünite alandan alacağı eser artar. Bu sene iklim kaideleri çok hoş gidiyor. Çiftçi kâfi ölçüde gübre kullanabilseydi tahminen 22 milyon ton buğday randımanı alabilecektik. Lakin kâfi ölçüde gübre kullanılmadığında randıman yarı yarıya düşüyor. Bu sene 3 milyon ton üzere fazladan buğday alabilirdik. Ne vakit bir bakan çıkıp “Paramız olsa da ithal etmeyeceğiz derse” işte o vakit tarım siyasetimiz var diyeceğim” dedi.
MARİFET KÖY-KOOP’TA
Panelin konuklarından İzmir Köy-Koop Birlik Lideri Neptün Soyer ise “Hala biz kooperatifçiliği İzmir’den Türkiye’ye söyleyebiliyorsak beceri Köy-Koop’ta. Çok büyük bir farkındalık Ankara’ya buradan inanın gidiyor. Yalnızca süt konusunda da değil, biz şunu görüyoruz ayağa kalkan kooperatifler var ve inanın gençleşiyoruz. İzmir bu hususta Türkiye’ye çok önemli biçimde örnek teşkil ediyor” dedi. Lider Tugay, panelin sonunda konuklara zeytin fidanı ikram etti.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
