Kanser günümüzde dünya çapında her geçen gün artış gösteren değerli sıhhat sorunlarının başında geliyor Yeni Gümüşsuyu travesti datalar dünya genelinde her 5 erkekten birinin ve her 6 bayandan birinin hayatı boyunca rastgele bir periyotta rastgele bir kanser tipine yakalanma mümkünlüğünün ne kadar yüksek olduğunu gösteriyor Kanser günümüzde Gümüşsuyu travestileri en korkulan hastalık çeşidi olsa da yeni kuşak sistemlerle artık birçok kanser tipinin tedavi edilmesi mümkün olabiliyor Memorial Bahçelievler Hastanesi Tıbbi Onkoloji Bölümü nden Prof Dr Sadi Kerem Okutur 1 Travesti Gümüşsuyu 7 Nisan Ulusal Kanser Haftası öncesinde kanser hastalığına ait şimdiki datalar ve en yeni tedavi metotları hakkında bilgi verdi
Dünyada 9 5 milyon kişi kanser nedeniyle hayatını kaybediyor
Dünya Sıhhat Örgütü nün 2018 yılı bilgilerine nazaran global bazda 18 1 milyon kanser hadisesi saptanmış durumdadır Hastalığa bağlı da yaklaşık 9 5 milyona yakın mevt gerçekleştiği bildirilmektedir Her 8 erkekten birinin ve her 11 bayandan birinin de kanser nedeniyle hayatını kaybedeceği düşünülmektedir
Kanser nedenlerinin yüzde 90 ı değiştirilebilir faktörler
Aslında kanserden korunmak kanser tedavisinden çok daha kolaydır Zira aslında hastalığın yaklaşık yalnızca 10 unun genetik yani değiştirilemez bir faktör olduğu görülmektedir Yani bunun manası aslında kanser hadiselerinin 90 ına önlenebilir nedenler sebep olmaktadır Bunlar ortasında en yüksek riski sigara kullanımı taşımaktadır Sigara neredeyse tüm kanserler için değerli bir risk faktörüdür Bunun yanında sigara dışındaki tütün ve tütün eserlerinin kullanımı alkol tüketimi çok kilolu olmak sıhhatsiz ve istikrarsız beslenmek de riski artıran öteki kıymetli faktörlerdir Fakat sigaradan sonra gelen en değerli risk faktörü obezitedir Başta göğüs pankreas ve prostat kanseri olmak üzere birçok kanser çeşidinde değerli bir yeri bulunmaktadır Bu faktörler ortadan kaldırıldığı takdirde yani sigara kullanımı bırakılırsa obeziteden korunulursa alkol tüketimi sonlandırılırsa ve beslenme sağlıklı yapılırsa kanser hastalığının yarısına yakınının engellenebildiği bilinmektedir Bu faktörleri şayet yerine getirebilirsek kansere yakalanma riski yarı yarıya ortadan kalkıyor manasına gelmektedir Üstelik de bu faktörlerin kanser tedavisine nazaran çok daha kolay formda ortadan kaldırılabildiğini göz önüne alırsak
Türkiye de akciğer ve kolon kanserinin yanı sıra prostat ve göğüs kanseri sık görülüyor
Bunun dışında son yıllarda kanser tedavisinde çok değerli gelişmeler oldu Bilhassa kanserin moleküler ve gen özelliklerinin anlaşılmasıyla kemoterapi dışında başta akıllı ilaçlar ve immunoterapiler olmak üzere birçok tedavi yolu seçeneklerimiz ortasına girdi Bu tedavilerin savunma araçlarımız ortasına girmesiyle birlikte hastalıktan kurtulma mümkünlüğü ve hastalığın denetim müddeti ve genel ömür mümkünlüğü eskiye kıyasla çok arttı Bilhassa immunoterapinin ve akıllı ilaçların tesirli olduğu akciğer kanseri göğüs kanseri kolon kanseri cilt kanseri üzere hastalıklarda hayat müddetinde değerli uzamalar elde edildi Türkiye de bu hastalıkların görülme sıklığı açısından birinci 3 sıraya yerleştiğini görmekteyiz Türkiye de bayanlarda en sık görülen birinci 3 kanser sırasıyla göğüs akciğer ve kolon bağırsak kanseri erkeklerde ise bu sıralama akciğer kanseri prostat kanseri ve kolon kanseridir Dikkat çekilmesi gereken nokta ise iki cinsiyette de akciğer ve kolon kanserinin birinci 3 te olmasıdır
Covid telaşı nedeniyle kanser taramalarınızı ihmal etmeyin
Artık ülkemizde birçok kanser tipi için tarama programları yaygın olarak uygulanmaktadır Örneğin kolon kanseri için erken teşhis manasında tarama programları mevcuttur kolonoskopi ve dışkı testiyle yapılmaktadır En kıymetlisi akciğer kanseri için de artık bir tarama programı bulunmaktadır Bilhassa çok ağır sigara kullanan ve 55 yaşın üzerindeki hastalarda yılda 1 kez çekilen düşük dozlu bir akciğer tomografisi akciğer kanserinde erken teşhis konmasını sağlayabilmektedir Bilhassa göğüs kanserinde erken teşhis manasında çok büyük kazanımlar elde edildi Covid enfeksiyonunun hayatımıza girmesiyle maalesef tarama programlarında aksama oldu Birçok hasta ve hasta adayı şahıslar taramalarını ihmal etti Hatta bu sebeple son devirlerde bilhassa göğüs kanserinde geç teşhislere daha sık rastlamaya başladık Bu nedenle erken teşhis için tarama çok kıymetlidir diyebiliriz Bunlara ek olarak tarama programlarından göğüs kanserinde kesinlikle 40 yaşın üzerinde yılda 1 sefer mamografi ve ultrasonografi erken teşhis için kullanılmaktadır Rahim ağzı kanseri Türkiye için değerli bir sorun rahim ağzı kanseri için de kesinlikle yılda bir jinekolojik muayene ve sürüntü testi erken teşhis için çok kıymetli ve kolay bir adımdır Bununla birlikte rahim ağzı kanseri de artık önlenebilir kanserler ortasına girmiştir Rahim ağzı kanseri aşısı erken yaşlarda yapıldığında hayat uzunluğu rahim ağzı kanserinden korumaktadır Bu nedenle rahim ağzı kanseri aşısı önerilmektedir Bunlara ek olarak prostat kanseri için prostat spesifik antijen ismi verilen kolay bir kan testi de 50 yaşın üzerindeki erkeklere önerilmektedir Cilt kanseri azımsanmayacak derecede önemli bir sorundur Cilt kanseri için de riskli sayılabilecek benleri olan bireylere kesinlikle bir dermatoloji denetimi önerilmektedir
Kaynak BHA Beyaz Haber Ajansı