Teknolojiyle bir arada hayatın bir kesimi haline gelen dijital oyunlar bilhassa çocuk ve ergenlerde bağımlılık Kemer travesti riski oluşturuyor Tekrar eden davranışların bağımlılığa dönüştüğünü belirten Psikiyatri Uzmanı Doç Dr Onur Noyan oyun oynarken geçirilen vaktin giderek artmasının aileyle geçirilen vaktin azalmasının oyun oynamasının engellendiği vakitlerde büyük bir Kemer travestileri düşünce ve öfke duymasının bağımlılık belirtisi olduğunu vurguluyor Çocuğun oynadığı oyun hakkında ebeveynin kesinlikle bilgisi olması gerektiğini kaydeden Doç Dr Onur Noyan sağlıklı irtibat kurmak sonlar koymak ve sorumluluk vermenin Travesti Kemer ehemmiyetine işaret ediyor Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Doç Dr Onur Noyan çocuklarda ve ergenlerde oyun bağımlılığına ait değerlendirmede bulundu Doç Dr Onur Noyan internet akıllı telefonlar ve dijital oyunların hem çocuk ve ergenlerde hem de yetişkin bireylerde yapay da olsa keyif veren hislerin bastırılması ya da açığa çıkmasında tesirli bağımlılık yapabilen bir araç olarak kullanıldığını söyledi Tekrar eden davranışlar bağımlılığa dönüşüyor Özellikle çocukların pandemi ile birlikte vakitlerinin birçoklarını ekran karşısında toplumsal medya ve bilhassa internet üzerinden oynanan çevrimiçi çevrimdışı yani online ya da offline olarak da isimlendirilen oyunlar ile geçirdiğini kaydeden Doç Dr Onur Noyan şunları söyledi Tekrar eden davranışların bağımlılığa dönüştüğü değerlendirildiğinde çok efor sarf etmeden kısa yoldan haz elde etmek çocuklar için çok daha cazip hale gelecek ve ekran karşısında geçirilen mühlet artacaktır Bir mühlet sonra akranları ile yüz yüze ya da karşılıklı oyun oynamaktan keyif almamaya başlayacak ve sanal ortam üzerinden oynanan oyunlara eğilim göstermeye başlayacaklardır Bilhassa beyin gelişimi devam eden çocuklar ve ergenlerde fren merkezi olarak tanımladığımız beynin ön tarafının Frontal bölge tam olarak gelişmemiş olması sebebi ile çocuklar ve ergenler biyolojik olarak kendilerini durdurmakta zorlanmaktadırlar Oyun oynarken geçirilen vakit giderek artıyorsa dikkat Çocuk ve ergenlerin beyinde gelişen biyolojik değişiklikler ile kendilerini durdurmakta zorlanmaya başlayacaklarını ve çeşitli sıkıntılar ortaya çıkacağını tabir eden Doç Dr Onur Noyan Oyun oynarken geçirilen vaktin giderek artması oynamadığı vakitlerde aklının bir köşesinde daima oyun oynamak için fırsat yaratma niyetinin olması oyun oynamasının engellendiği vakitler büyük bir eza ve öfke duyması hatta şiddet eğilimi göstermesi bağımlılık belirtileridir ihtarında bulundu Aileyle geçirilen müddet kısalır Çocuk ya da ergenin bağımlı olduğunun kimi davranışlarla fark edilebileceğini kaydeden Doç Dr Onur Noyan Çocuklar sorumluluklarını yerine getirmekte sorun yaşarlar ders muvaffakiyetleri azalır arkadaşlık münasebetleri bozulmaya başlar içe kapanma davranış değişiklikleri can meşakkati özgüven eksikliği beğenilme dileği karamsarlık ani öfke atakları gözlenebilir Çocukların aileleri ile geçirdikleri mühlet azalmaya başlar ilgi alanlarına ilgisi azalmaya başlar diye konuştu Çocuk oyunla kendini kabul ettirmeye çalışır Çocukların arkadaşları ile birlikte oyun oynamaya başladıklarını arkadaşlarının oynadığı oyunların dışında kalmak istemediklerini söz eden Doç Dr Onur Noyan Çocuklar rakiplerini yener düzey atlar amacına ulaşır ve sonuç olarak başarılı olur Ortak oynanan oyunlarda kimin hangi seviyede olduğu kıymet kazanır Gerçek hayatta elde edemediği başarıyı oyunda elde eder Oyunda arkadaş edinir kelamını dinleyen birisi olur Kendini kabul ettirmeye çalışır Her ne kadar sanal olsa da çocukların oyun sırasında elde ettikleri başarı haz verir Çocuk kendisini güzel hissettiğini öğrenir Uygun hissetmek kaçmak için oyun oynamaya devam eder Devam ettikçe bütün hayatı oyun olmaya başlar Dış dünyanın mümkün berbat davranışlarına maruz kalır zorbalık karşılaşabileceği en büyük risktir Şiddet içeren oyunlarla fazla vakit geçiren ergenler için şiddet davranışı olağanlaşmaya başlar Kendisine ve etrafına şiddet içeren davranışlarda bulunabilir diye konuştu Aileler neler yapabilir Ailelerin teknolojik bağımlılıkla çaba etmek için yapması gerekenlere değinen Doç Dr Onur Noyan bunları şöyle sıraladı Farkındalık Öncelikli olarak aileler çocuklarının ne oynadığından haberdar olarak ve oynanan oyunun çocuklarının yaşına uygun olup olmadığını denetim ederek başlamalılar Şiddet içeren oyunların yaş kısıtlamalarına dikkat ederek müsaade vermeliler Ebeveyn denetim uygulamaları ile müddet içerik kısıtlaması yapmak ve bunları takip etmek çok kıymetlidir İletişim Sağlıklı bağlantı kurmak konuşmasına müsaade vermek birincil olarak dikkat edilmesi gereken davranışlardır Şartlı bildiriler vermeden çocuklara hürmet ve sevgiyi göstermek Öncelikle anlamaya çalışmak yanlış düşünüyor olsa bile sıkıntıları fazla müdahale etmeden bağlantı ile çözmeye çalışmak Ne yaptığını bilmek takip etmek kimlerle bağlantıda olduğunu bilmek çok kıymetlidir Kaliteli vakit geçirme Çocuklarla birlikte olumlu hisler açığa çıkarmaya yardımcı aktivitelere katılmak Parklara spor merkezlerine gençlerle sinema tiyatroya ve maçlara gitmek Oyun Çocuklarla birlikte gerçek vakitli teknolojinin dahil olmadığı klasik karşılıklı ve ailecek oyunlar oynamak Model olma Ebeveynler öbür aile üyelerine örnek olmalıdırlar Konutta bilgisayar üzerinden yapacakları işleri çok acil olsa bile çocukların yanında yapmamak teknolojiyi makul vakit aralıklarında ve kısa periyodik kullanmak birlikte kitap gazete mecmua okuma saatleri planlanmak Sorumluluk verme Yaşına uygun konut içerisinde yapabileceği sorumluluklar vermek ve bunları takip etmek Sınır koyma 3 yaşından evvel çocuklarını bilgisayar laptop i pad ve akıllı telefon ile tanıştırmamak 3 6 yaş ortasında aile nezaretinde eğitim maksatlı kullanıma müsaade vermek 6 9 yaş ortasında aile nezaretinde eğitim hedefli ve aile oyunları için günlük 2 saat müddet kısıtlaması yapmak şiddet içeren hiçbir oyunu oynamasına müsaade vermemek 9 12 yaş ortasında özel aygıtı olmadan en fazla 2 saat kullanmasını sağlamak 12 18 yaş ortasında aile takibe devam etmeli ancak ferdi sorumluluğunda olmalı Önlem alma İnançlı internet ilişkisi kullanımı sağlamak arkadaşlarını tanımak internet kullanımı takip etmek medya okuryazarlığı gelişmesine yardımcı olmak Olumsuz hayat olayları ile baş etme marifeti gelişimini takip etmek yetersiz ise dayanak almak Hayır diyebilmeli ve özgüveni yerinde olmalı Psikiyatri Uzmanı Doç Dr Onur Noyan kelamlarını şöyle tamamladı Sonuç olarak hayır diyebilen özgüveni yerinde bağlanma sorunları olmayan sağlıklı baş etme biçimleri geliştirmiş spor hobi ve aktivite ile kendi hislerini tabir eden sanattan keyif alan sanal mecra yerine gerçek hayattaki muvaffakiyetler peşinde koşan çocuklar yetiştirmek birincil amacımız olmalıdır Kaynak BYZHA Beyaz Haber Ajansı
