Bulundukları bölgede etrafa iktisada ve topluma ziyan veren istilacı tiplere dikkat çekmek hedefiyle her yıl Bostancı Escort 28 Şubat 4 Mart tarihleri ortası İstilacı Tipler Haftası kapsamında çeşitli etkinlikler düzenleniyor Bu yıl Eylem Yenilik ve Toplumsal Yardım temasıyla gerçekleşen etkinliklerle istilacı cinsler ile ilgili farkındalık oluşturuluyor Ege Ümraniye Escort Üniversitesi Etraf Problemleri Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof Dr Dinçer Ayaz istilacı tiplerin ekosistemler ve ekonomiler üzerinde bariz olumsuz tesirleri olduğunu ve bu tesirlerin iklim değişikliği ile daha da Şerifali Escort kötüleşebileceğini söyledi
İstilacı cinslerin tarifini yapan Prof Dr Ayaz İstilacı çeşitler bir bölgeye getirilen ve etrafa iktisada yahut topluma ziyan veren bitkiler hayvanlar böcekler ve patojenlerdir İstilacı cinsler yırtıcı hayvan Kurtköy Escort ve bitki hayatımızın hayatta kalmasına yönelik en büyük tehditlerinden biri olarak kabul edilir Bu cinsler çoklukla tesadüfen gelir ve doğal yırtıcıların yokluğunda oluşur Sonuç olarak bu çeşitler yerli çeşitleri ve ekosistemlerini öldürür kalabalıklaştırır ve harap eder Yerli olmayan çeşitler dünyanın farklı bir bölgesinden geldikleri için otomatik olarak istilacı cinsler olarak kabul edilmezler ayrıyeten olumsuz çevresel ekonomik yahut toplumsal tesirlere neden olmaları gerekir dedi
Zarar verdikleri alan yelpazesi geniş
İstilacı tiplerin etrafa ve beşere tesirlerinden bahseden Prof Dr Ayaz İstilacı çeşitlerin direkt ekonomik tesirleri mekanik kimyasal ve biyolojik idare maliyetlerini araştırma ve izleme programlarını azalan mahsul randımanını iş kayıplarını altyapıya verilen ziyanı ve milletlerarası ticarete olan tesirleri içerir İstilacı çeşitlerin dolaylı ekonomik tesirlerini ölçmek çok daha güç olabilir Buna örnek olarak artan sel iklim değişikliğine karşı direncin azalması azalan biyoçeşitlilik azalan kaynak üretimi turizm ve rekreasyon üzerindeki tesirler ve azalan mülk kıymetleri verilebilir İstilacı tiplerin çeşitli ziyanları vardır Bir peyzajdaki tıp kompozisyonunu ve çeşitliliğini değiştirerek ekosistemin işleyişini değiştirir Bedelli sosyo ekonomik ve ekolojik yararlar sağlayan bitki ve ağaçları öldürür Risk altındaki tipleri yaralayıp parazitlerle enfekte eder yahut öldürür İstilacı tipleri yönetmek için çalışan tüm kişi ve kurumlara değerli bir mali yük getirir Sadece bir coğrafik pozisyonda bulunan endemik çeşit popülasyonlarını ortadan kaldırır yahut büyük ölçüde azaltır İstek edilen yerli çeşitleri yok ederek biyoçeşitliliği azaltır Risk altındaki cinslerin hayatta kalmak için muhtaçlık duyduğu kritik habitatları azaltır diye konuştu
İstilacı canlı kümelerinden örnekler veren Prof Dr Ayaz İstilacı balıklar ve omurgasız çeşitleri besin ağı yapılarını değerli ölçüde değiştirerek lokal tipler için mevcut olan besinleri azaltabilir Sonuç olarak direkt rekabet yerli çeşitlerde nüfus azalmasına ve biyolojik çeşitlilik kaybına yol açar İstilacı bitkiler global ticaret insan ve hayvan nakliyeciliği ve bahçecilik ile yayılan ziyanlı yerli olmayan ağaçlar çalılar ve otsu bitkilerdir Ormanları istila eder ve ekosistemlerin işleyişi doğal bitki örtüsü ve doğal yabanî hayat üzerinde olumsuz tesirleri olabilecek lokal bitkilerin büyümesini engellerler İstilacı bitkiler ayrıyeten süratli yayılma mahsul ve orman bitkileriyle rekabet etme ve toprak kalitesini bozma yetenekleri nedeniyle tarım için tehdit oluşturmaktadır İstilacı kara hayvanları ve omurgasızlar hastalık yayma yerli cinsleri avlama yahut onlarla rekabet etme hibritleşme bitki örtüsü büyümesi ve toprak kalitesi üzere başka kıymetli doğal sistemleri değiştirme yetenekleri nedeniyle karasal ekosistemler için kıymetli bir tehdit oluşturmaktadır İstilacı hayvanlar ve omurgasızlar biyolojik çeşitlilik kaybını hızlandırabilir ve doğal ekolojik toplulukların sıhhatini etkileyerek bozulmalara neden olabilir İstilacı su bitkileri küçük akarsulardan büyük göllere kadar tüm su kütleleri için önemli tehditler oluşturur Bunlar güneş ışığını ve yerli bitkilerin büyümesini engelleyen ağır bitki örtüleri oluşturur Bu durum yerli bitkileri besleyen doğal yabanî hayat popülasyonlarını olumsuz etkileyebilir dedi
İnsan faaliyetleri istilacı sucul çeşitlerin yayılmasının birincil nedeni
İstilacı tiplerin nasıl yayıldıkları sorusuna açıklık getiren Ayaz İstilacı cinslerin insan faaliyetleri de dahil olmak üzere birçok yayılma yolu vardır Örneğin yabancı ot tohumları çamurlu botlar yahut araçlar üzerinde toprakta kolay kolay hareket eder Suda yaşayan istilacılar cümbüş gayeli deniz taşıtları ve teçhizatları üzerinde yer değiştirebilir ve karada uzun uzaklıklar kat edebilir Birtakım istilacı bitkiler epey caziptir ve fidanlıklarda süs bitkisi olarak satılmaktadır İstilacı böcekler saksı karışımlarında yahut ham ahşap eserlerinden yapılmış mesken dekorlarında saklanabilirler Birçok istilacı orman zararlısı kesilmiş yakacak odun paletler yahut masif ahşap ambalaj gereçlerinin içinde yahut üzerinde hareket edebilir İnsan faaliyetleri istilacı sucul tiplerin yayılmasının birincil nedenidir Uygun olmayan ekipman paklığı ve balıkların yasadışı hareketi izole su sistemlerinin istilasını mümkün kılmıştır İstilacı cinsler ve iklim değişikliği Binyıl Ekosistem Değerlendirmesi tarafından tanımlanan antropojenik global değişimin en bariz biçimlerinden ikisidir İstilacı çeşitlerin ekosistemler ve ekonomiler üzerinde bariz olumsuz tesirleri vardır ve bu tesirler iklim değişikliği ile daha da berbatlaşabilir Fakat istilacı çeşitlerin ve istila edilen ekosistemlerin birçok için bu etkileşimin sonuçları bilinmiyor diye konuştu
İstilacı cinslerin yayılımını tedbirde herkese misyon düştüğünü belirten Prof Dr Ayaz İnsan kaynaklı yayılmanın yollarının farkında olmak ziyanlı istilacı cinslerin kazara taşınması riskini azaltmamıza yardımcı olabilir Eşyalarımızı nasıl inceleyip temizleyeceğimizi öğrenerek ve satın aldığımız şeyin kaynağını bilerek sevdiğimiz topraklara ve sulara ziyan verebilecek bir şeyi kazara yayma talihini azaltmaya başlayabiliriz İstilacı cinslerin idaresinde herkes rol oynayabilir İnvaziv çeşitler hakkında bilgi edinerek tabiat yürüyüşlerinde bu tiplerin belirtilerini arayarak kuşkulu böcek ve hastalıkları bildirerek bu hususta istekli olarak ve yerli çeşitleri tercih ederek bu sürece hepimiz katkıda bulunabiliriz diyerek kelamlarını noktaladı
Kaynak BHA Beyaz Haber Ajansı
