Yoğun imtihan tasasının, imtihan performansını da olumsuz etkileyebileceğine işaret eden Doç. Dr. Yelkin Diker Coşkun, “Aileler ve öğretmenler öğrencilerin olumlu kanılar geliştirmesine, kendisine amaçlar koymasına yardımcı olmalıdır” diye konuştu
Doç. Dr. Yelkin Diker Coşkun, “Yaşam muvaffakiyetinin imtihan muvaffakiyetinden daha büyük bir kavram olduğunu, evvel aile sonra çocuk içselleştirmelidir” dedi
Liselere Geçiş Sistemi ve Yükseköğretim Kurumları imtihanlarına kısa bir mühlet kaldı. Ağır tempoda imtihana hazırlanan öğrenciler, imtihan tasası problemiyle da çaba ediyor.
Yeditepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekan Yardımcısı ve Eğitim Bilimleri Kısmı Lideri Doç. Dr. Yelkin Diker Coşkun, imtihan telaşına ait bilgiler paylaştı, tahlil tekliflerini anlattı.
Sınav derdinin imtihan öncesinde yahut sırasında, başarıyı olumsuz etkileyen ağır hisler nedeniyle oluştuğunu söyleyen Doç. Dr. Coşkun, bu hislerin çok çeşitli nedenleri olabileceğini tabir etti. Coşkun, “Kişinin kendisiyle ilgili algısı, aile ve yakın etrafın beklentileri, eğitim sistemi, akran baskısı üzere birçok durum imtihan tasasına neden olan olumsuz hisleri oluşturabilir. Bir öğrencinin imtihana ne mana yüklediği bu basamakta ehemmiyet kazanır. İmtihanın sıkıntı ya da kolay oluşu ile ilgili kanıları, imtihan sonrasına ait beklentileri, muvaffakiyet ya da başarısızlık kavramına yüklediği mana korku oluşturan olumsuz hislerin nedenlerini gösterebilir” diye konuştu.
“Sınav Tasası Olağandır”
Bir öğrencinin imtihan korkusu yaşamasının olağan bir durum olduğunu vurgulayan Yelkin Diker Coşkun, “Ancak imtihan telaşının toplumsal hayatı ve akademik başarıyı olumsuz etkilemesi istenmeyen bir durumdur. İmtihan korkusunun denetim edilemediği durumlarda öğrenciler huzursuzluk, kasvet, isteksizlik, dehşet, uyku sıkıntıları yahut fizikî rahatsızlıklar yaşar. Bu türlü durumlarda dikkat ve öğrenme süreçleri de olumsuz etkilenir” dedi.
“Hedef Koymasına Yardımcı Olun”
Doç. Dr. Yelkin Diker Coşkun, birtakım öğrencilerin imtihan korkusunu daha ağır yaşamasına ait ise şunları söyledi:
“Bir mevzuya verdiğimiz yansılar, davranışlar ile zihnimizdeki imajlar ortasında güçlü bir bağlantı vardır. Bu imajlar tasayı oluşturduğu üzere tasayla baş etmek için de farkına varılması gereken niyetlerdir. Bu fikirler kimi öğrencilerde otomatikleşmiştir. Öğrenci rastgele bir derse ya da imtihana ait ‘zaten başarısız olacağım’, ‘ben anlayamam’, ‘yeterince süratli olamam’ üzere kanılara sahip olabilmektedir. Bu tip durumlar öğrencinin aile etrafında başlayan erken çocukluğundan tutun da ilkokul hatta ortaöğretimde karşılaştığı yansılarla bağlıdır. Bu cins durumlarda aileler ve öğretmenler öğrencilerin olumlu niyetler geliştirmesine, kendisine amaçlar koymasına yardımcı olmalıdır.”
“Kaygıyı Yaşamayan Yok, Yönetebilen Var”
“Sınav derdi yaşamayan öğrenci pek yoktur. Lakin bu korkuyu âlâ yönetebilen öğrenciler vardır” diyen Doç. Dr. Coşkun, korkuyu yönetme hünerinin dikkat ve niyetlerini odaklamayla direkt bağlı olduğunu vurguladı. “Duyguları denetim etmek fikirleri denetim etmekle başlar” tabirlerini kullanan Coşkun, “Bu öğrencilerle yapılan görüşmelerde imtihana ait birinci imajlarının ‘ne yapmam gerekir’ ve ‘nasıl yapmalıyım’ biçiminde maksat belirlemeye dönük olduğu anlaşılmaktadır. Bu sorulara ait imajlar bir imtihanla oluşmaz erken çocukluktan itibaren muvaffakiyet ve başarısızlığı birlikte deneyimleyebilen ve her ikisinin de ömrün akışı içinde olağan karşılandığı ebeveyn ve öğretmen tavrı ile desteklenerek oluşmaktadır. Ayrıyeten derdini yönetebilen öğrencilerin, akademik muvaffakiyet kadar toplumsal gelişimle ilgili de takviyeye sahip olduğu görülmektedir. Kendi ilgi ve yeteneklerinin farkında olan bu öğrencilerin öğrenmeye ait amaç koyma ve düzenleme hüneri de daha kolay gelişim göstermektedir.”
“Yaşam İmtihandan Daha Büyüktür”
Yelkin Diker Coşkun, imtihan derdi yaşayan öğrencilerin bu sorunu en aza indirebilmeleri için şu tekliflerde bulundu:
“Sınav öncesi ve sonrası ders çalışma alışkanlıklarının gözden geçirilmesi ve gereksinime yönelik düzenlemeler yapılması yararlı olacaktır. Öğrencinin akademik muvaffakiyetini olumsuz etkileyen uyku meseleleri, derin telaşlar, fizikî sorunlar yaşanıyorsa okul rehberlik servisinden imtihana hazırlık sürecinde meskende yapılması gereken ferdî düzenlemeler konusunda yardım alınmalıdır. Öncelikle bu öğrencilerin hislerinin arkasında yatan fikirleri tanıması sağlanmalı. Olumsuz fikirlere alternatif fikirler oluşturmasına yardımcı olmak gerekiyor. Ömür muvaffakiyetinin imtihan muvaffakiyetinden daha büyük bir kavram olduğunu ve yalnızca bir derse ya da imtihana ait muvaffakiyet durumu ile belirlenmediğini, evvel aile sonra çocuk içselleştirmelidir.”
“Aileler Nasıl Dayanak Olabilirler?”
Doç. Dr. Yelkin Diker Coşkun, ailelerin çocuklara nasıl takviye olabileceğine ait ise şunları kaydetti:
“Her çocuk ve gencin kabul hissine gereksinimi vardır. Böylelikle özgüvenli bireyler haline dönüşebilirler. Şartsız kabul içsel bir histir ve vakitle gelişir. Ailenin muvaffakiyet ya da başarısızlığa bakmaksızın çocuk ve gencin yanında olduğunu kelam ve davranışlarıyla göstermesi değerlidir. Okul öncesi periyotta temelleri atılan bu hissin varlığı öğrencilerin rastgele bir mevzuda başarısızlığı göze almayı yahut başarısızlıkla başa çıkabilme gücünü besler. Burada bireyin gelişiminde değerli rolü olan inanç ve sorumluluk üzere iki temel özellik unutulmamalıdır. Akranlarıyla karşılaştırma yapmamak, çabayı takdir etmek, yüreklendirmek ve ömürde her vakit alternatiflerin varlığına ait sohbetler rahatlatıcı olacaktır.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı