Bugün birçok mevzuda eleştirilen Z nesli, elbette bir evvelki nesilden pek çok tarafıyla ayrışıyor. Her jenerasyonun farklı bir ruhu, farklı bakış açıları, farklı davranış biçimleri ve beğenilerinin olduğunu hatırlatan Anadolu Sıhhat Merkezi’nden Uzman Psikolog Selin Karabulut, “Z nesli, kendi benliğine daha çok odaklanan, dijital teknolojilerle iç içe bir jenerasyon. Neredeyse gününün birçoklarını akıllı aygıtlarla geçiren çocuklar ve gençler, sezgisel bilgileri kullanmaya pek de muhtaçlık duymuyorlar artık. Onları daha uygun anlamak için, her periyodun ruhunun, şartlarının farklı olduğunu ve bunun da nesilleri dönüştürdüğünü unutmamalıyız” açıklamasında bulundu.
Şehirler giderek kalabalıklaşıyor, bu kalabalık kent ömrü ise herkesi ruhsal ve fizikî açıdan etkiliyor. Z jenerasyonunun farklı ömür alışkanlıkları, ekonomik şartlar ve pandeminin de olumsuz tesirleri var. Görme, işitme, koklama, tatma ve dokunma duyularıyla günlük hayatın sürdürüldüğünü belirten Anadolu Sıhhat Merkezi’nden Uzman Psikolog Selin Karabulut, “Aslında altıncı duyu olan sezgi ve hisleri kent ömründe göz gerisi edebiliyoruz” dedi.
Z nesli 6. duyusunu kullanmıyor
Sezgilerin insanlara verdiği bilgilerin en hoş yansıması, günlük omurdaki farkındalığımızı artırması olduğunun altını çizen Uzman Psikolog Selin Karabulut, “Örneğin bir bankada gerimizde birilerinin olduğunun farkında olup buna nazaran dikkatli, ihtimamlı ve uygun hareket etmeyi, geri döndüğümüzde onlara çarpmamak için o arayı hesaplamayı sezgilerimizle sağlıyoruz. Burada olağan nezaket ve görgü kurallarının da sezgisel bilgilerimize dahil olduğunu söylemeliyiz. Lakin günümüzde, bilhassa Z neslinde (1997-2012 yıllarında doğanlar) sezgisel bilgilerin neredeyse hiç kullanılmadığını gözlemlemek mümkün. Tahminen de bugüne kadar sezgisel bilgilerine gereksinim duymadılar, gereksinim olmayınca bu duyularını da geliştiremediler. Kulaklıkla müzik dinlerken sesin dışarıya taşacak kadar açılıp diğerlerini rahatsız edebilecek olması ya da metrobüste oturan bir gencin, yanında ayakta duran yaşlı birini fark etmemesi… Günlük hayattan çoğaltabileceğimiz bu üzere örnekler, Z neslinde altıncı duyunun kullanımının çok düşük olduğunu gösteriyor. Bu durum empati yeteneğinin gelişmesini engellerken, kent hayatında daima dilek ettiğimiz o nezaket kültürünün yaygınlaşmasının da önüne geçiyor” açıklamasında bulundu.
Her neslin ruhu farklı
Z neslinin farkında olunması gerektiğini hatırlatan Uzman Psikolog Selin Karabulut, “Bizim jenerasyon gibisi var mı, nerede o eski günler üzere kalıplaştırdığımız savunma telaffuzlarından vazgeçmeliyiz. Zira farkındayız ki her neslin farklı bir ruhu; farklı bakış açıları, farklı davranış biçimleri ve beğenileri var. Z nesli, kendi benliğine daha çok odaklanan, dijital teknolojilerle iç içe bir nesil. Analitik düşünme maharetleri, satış ve pazarlama kabiliyetleri, yaratıcılıkları tahminen de bu sebeple bizlerden daha gelişmiş. Gününün birçoklarını akıllı aygıtlarla geçiren çocuklar ve gençler, toplumsal münasebetlere, üç boyutlu sorunların tahliline, sözel ve bedensel bağlantıya, sezgisel bilgileri kullanmaya neredeyse gereksinim duymuyorlar artık. Hatta hislerini dahi ‘emoji’ dediğimiz görsel söz biçimleriyle gösteriyorlar. Sezgisel bilgiyi kullanma ve işe fayda kılma yeteneği; yani duygusal zekâ, Z neslinde da var lakin geçmiş nesillerde olduğu üzere güçlü değil” hatırlatmasında bulundu.
Z neslini anlamaya odaklanmak önemli
Değişimin hayatın olağan akışında olan bir gerçeklik olduğunu lisana getiren Selin Karabulut, “Yenilenen şartlara nazaran hayatımız da yeni bir form kazanıyor ve her yeni şartta formumuzu değiştiriyor, dönüştürüyoruz. Bu yüzden, 35 yaş üstü insanların (X ve Y kuşakları) artık kızmak yerine Z jenerasyonunu anlamaya odaklanmaları, onlarla kıyaslama yapmak yerine mesken ve toplumsal ömürlerinde uyumlu olmayı denemeleri her vakit için daha sağlıklı sonuçlar getirecektir” dedi.
Z neslini anlamanın 4 yolu
- Standart bakış açılarının dışına çıkmaya çalışın,
- Yeniliklere ilgi duyup farkında olun,
- Bilmediğiniz, tanımadığınız söz, iş, uğraş yahut bireyleri öğrenmeye çalışın,
- Aynı işyerinde çalıştığınız iş arkadaşlarınıza “iş arkadaşı” muamelenizden vazgeçmeyin.
Kent hayatında kendinizi daha uygun hissetmek için 6 öneri
Anlamaya çalışın. Nesiller ortası çatışmaların temel nedeni empati yoksunluğundan geliyor. Yaşadığınız geçmiş size aitti. Her jenerasyonu kendi şartlarında değerlendirip anlamaya itina gösterin ve kıyaslama yapmaktan kaçının.
Nezaketinizden vazgeçmeyin. Kent ömrü ve yaşadığınız şartlar sizi daha kızgın ya da daha reaksiyonsuz yapmış olsa da nezaketinizden uzaklaşmayın ve hassas olmaya, fark etmeye devam edin. Hepimiz birebir dünyada var olmaya çalışıyoruz.
Ruh sıhhatinizi ihmal etmeyin. Eğlenmek, haz almak, keyif duymak, dinlenmek üzere değerli duygusal gereksinimlerinizi ihmal etmeyin
Konfor alanınızı değiştirin. Yeri geldiğinde genişletin, yeri geldiğinde daraltın. Her gün otomobil kullanmak sizi trafikte daha öfkeli yapıyorsa ulaşım için farklı alternatifler geliştirmek size daha güzel gelebilir.
Aklınızın ve mantığınızın sesini dinleyin. Sezgilerinize inancın ve onları kullanmaktan çekinmeyin. Otomatik yanıtlar vermek yerine durun, nefes alın, bekleyin, düşünün ve o denli karşılık verin. Ve hatta bazen susun ve gülümseyin.
Çocuklarınıza adalet hissini aşılayın. ABD’de ebeveynler çocuklarına çok küçük yaşlardan itibaren insan haklarını ve mülkiyet haklarını aşılıyorlar. “Arkadaşlarına bağırmaya hakkın yok, bir canlının canını yakmaya hakkın yok, komşunun bahçesinden müsaadesiz meyve almaya hakkın yok” üzere hayatın içinden pek çok telaffuz çocukların bu mevzudaki farkındalıklarını yükseltmelerine yardımcı oluyor. “Bağırma!” yerine “Sesinden rahatsız oluyorum” yahut “Başkalarına bağırmaya hakkın yok” cümleleri daha hoş, ne dersiniz?
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
