Özellikle son 20 yıldır doğal varlıklarımızın talanı sürat kesmeden devam etmektedir. Son günlerde aç gözlülerin kanun tanımaz hırsları ile geleceğimizi yok ettiğini dehşetle izlemekteyiz.
Maden yönetmeliğinde yapılan son değişiklik dünyanın ve ülkemizin besin krizi yaşadığı bir dönemdetarım alanlarımız ve ziraî üretimimiz için bir tehdittir. Anayasa’nın 44, 45 ve 166. hususları tarımın, üreticinin ve ziraî üretim alanlarının korunmasını anayasal garanti altına almakta ve devlete bu müdafaa için sorumluluk yüklemektedir. Buna paralel olarak farklı tarihlerde çıkartılan çok sayıda yasa ile tarım alanları ve özelliklezeytinlikler özel muhafaza altına alınmıştır. 1939 tarihli “Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanun” ile zeytinliklerin korunmasını ve geliştirilmesi düzenlenirken, 2005 tarihli 5403 sayılı “Toprak Muhafaza ve Arazi Kullanımı Kanunu” ile de toprağın korunması, geliştirilmesi, ziraî yerlerin etraf öncelikli sürdürülebilir kalkınma prensibine uygun olarak planlı kullanımını düzenlemektedir. Yapılan bu değişiklik tüm ülke çapındaki zeytinliklerimizin vefat fermanıdır.
Bu yasadışı düzenleme ile ülkenin farklı yerlerindeki zeytinliklerin yağmalanmasına kılıf hazırlanmaktadır.
Yönetmelik değişikliğinde yer alan “Ülkenin elektrik gereksinimini karşılamak üzere yürütülen madencilik
faaliyetleri” ifadesi, kömür ve jeotermal emelli faaliyetlere kolaylık sağlanacağını göstermektedir. Değişikliğin aşikâr şirketlere yönelik olarak düzenlendiği kısa müddette ortaya çıkacaktır.
Kazdağları örneğinde de görüldüğü üzere, değişiklikte yer alan “madencilik faaliyeti yürütecek kişinin faaliyetlerin bitiminde sahayı rehabilite ederek eski hale getireceğini taahhüt etmesi şartıyla” ifadesinin esirgeyici hiçbir tesiri yoktur. Taahhütlere uyulması konusunda günümüze kadar Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın da Güç ve Olağan Kaynaklar Bakanlığının da Tarım ve Orman Bakanlığının da somut hiçbir yaptırımı olmamıştır. Bir elin parmaklarını geçmeyecek sayıda yapılan rehabilitasyon çalışması ise göstermelik bir çalışmadan ibarettir. Yapılan göstermelik rehabilitasyon çalışması doğal alanların yerine yapay alanlar yaratmakta, bu doğal ortamın ve bozulan ekosistemin tekrar tesisi on yıllar hatta yüz yıllar alabilmektedir.
Değişiklikte yer alan “Zeytin alanının taşınmasının mümkün olmadığı durumlarda alanda madencilik faaliyetleri yürütülmesine ve bu faaliyetlere ait süreksiz tesisler inşa edilmesine kamu faydası dikkate alınarak Bakanlıkça müsaade verilebilmesi için” sözü, “kamu yararı” ile “üstün kamu yararı” kavramlarını tekrar gündeme getirecektir. Şöyle ki, açılan birçok davada Bakanlıklar tarafından verilen kamu faydası kararı, yargı tarafından “üstün kamu faydası doğayı ve tarım alanlarını korumaktır” gerekçesiyle bozulmuştur.
“Zeytinlik” taşınmaz tarım toprağı vasfıdır. Üzerindeki Zeytin ağaçlarının taşınarak vasfının değiştirilmesi bilimsel kriterlere uygun bir uygulama değildir Bu uygulama kabul edilemez bir zorlamadır. Bu türlü bir faaliyet etrafındaki zeytinliklerin ve tarım alanlarının bütünlüğünün bozulması ve tahrip olmasına sebep olacaktır.
Tarımsal üretimi desteklememiz gerekirken, zeytinliklerimiz maden ve güç sermayedarlarına kurban edilmek isteniyor. Zeytinin ana vatanı olan Türkiye, binlerce yıllık bir üretim ve inanç kültürünün de kaynağı olan zeytinağaçları ile gayret eden ülke olarak tarihe geçiyor. Yönetmelik değişikliği bundan bu türlü zeytinliklerimiz ranta ve talana açılması için destek olarak kullanılmaya çalışılacaktır. Türkiye 188 milyonluk zeytin ağacı sayısıyla İspanya,İtalya ve Yunanistan’dan sonra dördüncü sıradadır. Türkiye’nin toplam tarım alanının 3 ünü zeytinlikler oluşturmaktadır. Zeytin iklim seçiciliği yüksek meyvedir. Eksi 8 derecede donar. Bu nedenle yalnızca Akdeniz iklim neslinde yetişir. Yetiştirme alanı bu kadar sonlu ve yüzlerce yıl eser verebilen, kutsal, bilge, barış sembolü, sıhhat iksiri ölmez ağaç Zeytin ranta kurban edilemez. Türkiye’de zeytin ve zeytinyağı tüketimi süratle artarken 500.000 zeytin üreticisi ailenin işsizler ordusuna katılması kabul edilemez. Tehdit altında olan yalnızca zeytinciliğimiz değil tüm tarım alanlarımızdır. Doğal ki ülkemizin güç gereksiniminin karşılanmasına karşı değiliz. Fakat yönetmelik değişikliği geniş madencilik faaliyetlerini kapsamaktadır. “Tapuda zeytinlik olarak kayıtlı olan alanlara denk gelmesi ve faaliyetlerin diğer alanlarda yürütülmesinin mümkün olmaması durumunda” unsuru sınırlayıcı bir söz içermemektedir.
Diğer taraftan Ege ve Akdeniz bölgelerimizde doğal bitki örtüsü olarak da çoğunlukla eğimli yerlerde yayılış gösteren zeytinlik alanlar bu bölgelerde yapılacak madencilik faaliyetleri sonucu oluşacak arazi tahribatları ile erozyon, yüzey akış ve yer altı sularındaki değişimler ile ziraî ve içme sularını etkileneceği katidir. Bu kapsamda maden ruhsat alanlarının bir birine yakınlığı ve geniş alanlar kaplaması nedeniyle kümülatif tesir de göz gerisi edilmemelidir. Yönetmelikteki “Kamu Yararı” mazereti ÇED, Toprak Müdafaa Heyeti, Kurum görüşleri ve idari Yargı süreçlerini baypas etme, uzatma, oldu-bitti ye getirme uğraşlarıdır. Zeytinliklerin ve Tarım alanlarının tahribatına yol açacak bu yönetmelik değişikliğinde KAMU FAYDASI olamaz.
Zeytin bütün kutsal metinlerde, dinlerde, edebi yapıtlarda kutsaldır! O “ölmez ağaç”tır. Binlerce yıldır Anadolu beşerinin en kadim dostu, geçim kaynağı, can damarıdır.
Uzun vakittir müddet gelen gayretlerin devamı olarak gördüğümüz bu yönetmelik değişikliği zeytin alanlarını sermayeye peşkeş çekerek tarım alanları ve ziraî üretime ziyan verecektir. Ülkemizde güç yatırımları elbette olmalıdır. Fakat bunu yaparken tabiata saygılı olmalı ve sürdürülebilirliğe ehemmiyet verilmelidir. Aksi takdirde yapılan yanlışların bedellerini çocuklarımız ve gelecek jenerasyonlar tabiat felaketleri ile acı bir halde ödemek zorunda kalacaklardır.
Bizler “madencilik” göz boyaması ve kandırmacasıyla aç gözlü şirketlerin zeytinliklerimizi, ormanlarımızı, tarlalarımızı, köylerimizi, insanlarımızı yuttuğu, tükettiği bir ülke istemiyoruz. Bugün ülkemizde hâkim olan madencilik anlayışı, madenin bulunduğu tüm arazinin harap edildiği, geride ise tümüyle verimsizleştirilmiş ve kirletilmiş bir toprağın bırakıldığı bir anlayışla sürdürülmektedir. Bu anlayış nedeniyle her yerde verimli ormanlık alanlarımız, doğal zenginliklerimiz yok edilmektedir. Bu anlayış, yalnızca madenciliği değil hayatı da sürdürülemez hale getirmekte, madencilik uğruna ömrü tehdit etmektedir. Bu madencilik anlayış, bir üretim faaliyeti değil, bir sömürü faaliyetidir. Madenleri olduğu üzere, doğayı ve halkı da sömürmektedir.
Biz mevzuat değişiklikleri ile kamu faydası ismi altında tarım, orman, doğal sit alanları , zeytin alanlarımızın ranta kurban edilmesine müsaade vermeyeceğiz. Her vakit olduğu üzere tabiatın hayatın ve halkının yanında dost örgütler, meslek odaları, STK’lar, etraf gönüllüleri kısaca bu toprakların sevdalıları ile zeytinimize, tarım alanlarımıza ve yaşama sahip çıkacağız. Yaşadığımız bu doğayı ve toprakları korumak için gayretimiz omuz omuza artarak devam edecektir. Bu taarruzlar bitene kadar her karış toprağında bu hainlikleri yapanların karşısında olacak, hukuk tanımazlara karşı her vakit hukukun üstünlüğünü savunarak geleceğimize sahip çıkacağız.
Unutulmamalıdır ki barışın simgesini yok etmeye çalışanlar kendi savaşları içinde yok olacaktır. Kamuoyuna hürmetle duyurulur.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı